Νέες καλλιεργητικές πρακτικές στην ελαιοκομία, για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής

Η εναρκτήρια συνάντηση ενός νέου έργου, με τον τίτλο «Εφαρμογή νέων καλλιεργητικών πρακτικών στην Ελαιοκομία με στόχο το μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» (oLIVE CLIMA), πραγματοποιήθηκε στις 18 και 19 Οκτωβρίου 2012 στο Ινστιτούτο Ελιάς & Υποτροπικών Φυτών στα Χανιά. Το έργο υλοποιείται με συγχρηματοδότηση 50% του Προγράμματος LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει προϋπολογισμό 3,6 Μ € (1,8 Μ € από ΕΕ). Γενικός συντονιστής του έργου είναι η Αναπτυξιακή ΑΕ Ανατολικής Θεσσαλονίκης («Ανατολική»). Επιστημονικός συντονιστής είναι το Ινστιτούτο Ελιάς & Υποτροπικών Φυτών Χανίων, ενώ τον συντονισμό στο επίπεδο της εφαρμογής από τις ομάδες παραγωγών έχει η ΡοδαξΑγρο ΕΠΕ. Συμμετέχουν επίσης τρεις ομάδες ελαιοπαραγωγών (ΕΑΣ Πεζών, ΕΑΣ Μεραμβέλου και Ομάδα Παραγωγών «Νηλέας»), το Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων Θεσσαλονίκης, το Ινστιτούτο Εδαφολογίας Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Basilicata Ιταλίας (ομάδα Καθ. Χ. Ξυλογιάννη) και οι Εκδόσεις «ΑγρόΤυπος».

Η επίτευξη της έγκρισης ενός τόσο μεγάλου έργου οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στην προϋπάρχουσα οργάνωση των τριών ομάδων παραγωγών που από δεκαετίας εφαρμόζουν αποτελεσματικά ένα σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης με σημαντικές επιτυχίες, όπως η Περιβαλλοντική Δήλωση Προϊόντος (EPD) για το ελαιόλαδό τους, η διάκριση του «Νηλέα» για το ευρωπαϊκο σύστημα EMAS κλπ. Οι τρείς οργανώσεις περιλαμβάνουν στην δυνάμή τους πολύ καλά καταρτισμένους παραγωγούς και γεωπόνους.
Βασικός στόχος του έργου oLIVECLIMA, 5ετούς διάρκειας, είναι η αξιοποίηση του ελαιώνα της χώρας μας ως ένα εργαλείο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, αλλά και η καλύτερη προσαρμογή των ελαιώνων στις νέες κλιματικές συνθήκες. Συγκεκριμένα, οι πρακτικές που θα εφαρμοστούν είναι: ανακύκλωση κλαδεμάτων ως υλικό εδαφοκάλυψης και θρέψης, αξιοποίηση αποβλήτων ελαιοτριβείου ως υλικό λίπανσης με εφαρμογή στο έδαφος είτε απευθείας είτε μετά από κομποστοποίηση, τροποποίηση της ζιζανιοχλωρίδας και του κλαδέματος των ελαιοδέντρων για αύξηση της δέσμευσης CO₂ μέσω της φωτοσύνθεσης, ακαλλιέργεια του εδάφους για περιορισμό της διάβρωσης και καταστροφής της οργανικής ουσίας.
Περιοχή εφαρμογής του έργου είναι οι ελαιώνες παραγωγών στο Νομό Χανίων, στο Ν. Ηρακλείου (ΕΑΣ Πεζών), στο Ν. Λασιθίου (ΕΑΣ Μεραμβέλλου) και στο Ν. Μεσσηνίας (Ο.Π. Νηλέας), όπου θα εφαρμοστούν καλλιεργητικές πρακτικές που συμβάλουν στη βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους, μέσω της αξιοποίησης φυσικών υλικών, στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην ποσοτικοποίηση της θετικής επίδρασης της ελαιοκαλλιέργειας στο περιβάλλον, με βάση την εκτίμηση του αποτυπώματος του άνθρακα (Carbon footprint) το οποίο αποτελεί το πλέον επίκαιρο εργαλείο marketing αγροτικών προϊόντων διεθνώς. Το κέντρο αναφοράς του προγράμματος είναι το διοξείδιο του άνθρακα. Όσο βρίσκεται στην ατμόσφαιρα λειτουργεί ζημιογόνα αλλά θάβοντάς το στη γη, με τις παραπάνω ενέργειες, όχι μόνο το αφαιρούμε ως συμμέτοχο της κλιματικής αλλαγής στην ατμόσφαιρα, αλλά το μετατρέπουμε σε ευεργετικό παράγοντα δηλαδή σε οργανική ουσία η οποία οφελεί πολλαπλά και το έδαφος και τα ελαιόδενδρα και τα κάνει πιο παραγωγικά και πιο ανθεκτικά στις αντιξοότητες.
 http://www.agrotypos.gr